Vele mensen voelen dat als ze in bepaalde situaties terechtkomen, ze gevoelsmatig in de verdrukking komen zonder te weten wat er nu eigenlijk met ze aan de hand is. Vaak wordt in zo’n situatie een emotionele ervaring in jezelf opgeroepen die je in het verleden hebt onderdrukt en dus niet volledig ervaren. Als zich weer een vergelijkbare situatie voordoet, komt de oude laag aan de oppervlakte en voelen we ons opeens buitensporig emotioneel.

Zo’n laag noem ik een conditionering, een aanpassing van jezelf in je verleden aan de omstandigheden om te kunnen dealen met een pijnlijke situatie.
Dat kan bijvoorbeeld zijn dat je je stoer ging gedragen op school omdat je dacht dat je anders niet geaccepteerd werd, terwijl je in het heden alleen maar jezelf en mensen op afstand houd met je stoerheid en tegelijk je kwetsbaarheid niet durft te tonen uit angst voor afwijzing.

Op deze manier is er een heel scala aan gedragingen die je conditioneringen, programma’s of ‘het script van je leven’ kunt noemen.

De mind

Deze lagen bevinden zich in de mind. De mind is het geheel aan emoties, gedachten, percepties en conditioneringen die we kunnen ervaren.

Het is het vermogen om dingen te vergelijken, te onderscheiden en keuzes te maken. De mind zie ik als ” collectieve gedachten en emoties die door ons allemaal heen gaan.” De mind is nuttig en noodzakelijk om op een functionele manier te leven”. Echter zolang we denken dat we de mind zijn, ons zelfbeeld eraan ontlenen, identificeren we ons met de inhoud van de mind. Dat is het probleem! Want de mind is niet onze essentie, onze essentie is Vredig Bewustzijn, Stilte, Liefde, Getuige zijn van.

‘’Zolang we onszelf zien als de dingen die we niet zijn en daar aan vast proberen te houden blijven we lijden. We gebruiken de mind niet zoals die is bedoeld, namelijk als scheppingsgereedschap.’’

Ten eerste is er constant een gevoel van identiteit, dit gevoel van identiteit zorgt ervoor dat we geloven dan dat we daadwerkelijk dingen bezitten, dat we lijden en dat we daadwerkelijk afgescheiden van elkaar zijn.  Kijk maar naar het gebruiken van het woordje ”ik” of ”mij”. Met deze woorden bevestig je eigenlijk steeds je identiteit en dus de waardigheid of onwaardigheid die je daaraan hebt gekoppeld

De mind is een collectief iets dat zich in ons gemanifesteerd heeft als deel van ons wezen. Via ons individuele lichaam ervaren we de mind in de vorm van emoties, herinneringen, begrippen, woorden en beelden. We kunnen aan dingen uit het verleden refereren door ervaringen die we hebben opgedaan. Elke ervaring die we in ons leven meemaken heeft een emotioneel/mentale component en een (of meerdere) lichamelijke locatie(s) die de basis is van de herinnering. De mind zorgt ervoor dat we afscheiding ervaren ten opzichte van het Goddelijke of de Eenheid.

Een gevoel van kleiner zijn dan datgene wat je in potentie voelt dat je zou kunnen zijn.

Ervaren

Emotionele gebeurtenissen die we niet volledig konden ervaren kunnen een zware emotionele lading in het lichaam vasthouden. Dat is ook de reden dat ons lichaam zo heftig kan reageren op situaties. Deze emoties hebben we als collectieve mensheid geleerd te onderdrukken omdat we van generatie op generatie hebben geloofd dat het niet goed is om die te laten zien. Want wat zou er met ons gebeuren als we openlijk zouden tonen hoeveel pijn en boosheid er in ons leeft? Of wat zal er gebeuren als je echt laat zien wat je van die ander vindt?

Deze lagen vragen er als het ware om innerlijk gezien en gevoeld te worden, om bewust ervaren te worden. Als dat gebeurt kunnen we tijdelijk een intense emotionele toestand ervaren. We ervaren dan onze actuele situatie en worden ons bewust van onze gevoelens en patronen. Door in het nu intensief bewust te zijn van onze pijn zonder mee te gaan in de verhalen transformeert deze automatisch en krijgen we het gevoel van opluchting. Er gaat een innerlijk vuur van Bewustzijn (Kundalini) branden. Een vuur dat afscheiding weg brand. Dat kan gepaard gaan met pijnlijke gevoelens, fysieke ongemakken en allerlei energiestromen. Je hele energiesysteem past zich aan en er wordt ruimte gemaakt voor de energie van het hogere bewustzijn om door het lichaam te stromen. We krijgen innerlijk meer ruimte en we kunnen meer en meer momenten van vrede en geluk ervaren.

Alles wat volledig ervaren wordt veranderd in gelukzaligheid.
Sri Bhagavan

Het volgende gedicht van Rumi verklaart veel over het proces:

Gasthuis

mens zijn is als een gasthuis
elke morgen een nieuwe aankomst.

een vreugde,
een depressie,
een gemeen zijn,
wat gewaarzijn van het moment
komt als een onverwachte bezoeker.
verwelkom en vermaak ze allen!!

zelfs als het een menigte zorgen is,
die gewelddadig door je huis veegt
het leegmaakt van zijn meubelen,
Behandel je gast nog steeds eervol.

misschien reinigt hij je
voor iets nieuws heerlijks.

de donkere gedachte,
de schaamte,
de boosaardigheid,

ontmoet ze bij de deur
lachend,
en nodig ze uit.

wees dankbaar voor ieder die komt,
want ieder is gezonden,
als een gids van de overkant.

Van ‘the essential Rumi’  bladzijde, 109

Veranderingen

Vaak brengt bewustwording onvermijdelijk grote veranderingen in het leven met zich mee. Het leven weet ons net zolang te raken tot we onszelf gaan aanvaarden en meegaan met de stroom van het leven. Bewustwording betekent dat we oude negatieve patronen loslaten en vooral dat we tegelijkertijd onze relaties helen. Des te minder pijn in relaties, des te minder innerlijk conflict en des te minder pijn die in onszelf kan worden aangeraakt.

Als je door bepaalde bewustwordingsprocessen bent heen gegaan zul je merken dat jou dingen zichtbaar worden die je voorheen niet zag. Omdat je toen door een “andere bril” keek. Er kunnen bijvoorbeeld angsten in iemand anders zichtbaar worden die je voorheen niet merkte of je ziet dat sommige van je relaties er alleen maar zijn omdat je liever niet alleen bent. De blinde vlekken die je in jezelf oplost worden zichtbaar in de wereld om je heen, in die zin word je ‘helderziend’.

Werking conditioneringen

Mensen kunnen zowel positieve als negatieve conditioneringen hebben. Stel dat een kind in de zwangerschap bijvoorbeeld ervaart dat de ouders heel behulpzaam zijn naar elkaar en dat de familie ondersteuning biedt. Daarmee wordt een kiem gelegd voor het kind om de positieve conditionering te kunnen krijgen. “Mensen zijn behulpzaam”. 
Veel hangt af van wat er in je jeugd en in de periode van de zwangerschap en eerste levensjaren is gebeurd. In India hebben ze me veel over deze dingen verteld en uitgelegd.

Een kind kan op een bepaald moment in zijn leven een keuze maken die grotendeels bepalend is voor het verdere verloop van zijn leven. Als een kind op een bepaald moment de ervaring krijgt die het gevoel oproept dat het door zijn ouders achtergelaten wordt (zelfs als dit in het geheel niet het geval is) kan hij besluiten: “mijn ouders houden niet van me, ik ben niets waard.”  Vervolgens zal hij dit beeld wat ie van de wereld heeft gemaakt, projecteren op zijn omgeving en het niet geloven als zijn omgeving hem wel aardig vindt. Hierdoor zal hij situaties creëren waarin hij inderdaad niet gewild is. Mensen kunnen zich als het ware gedwongen voelen om door zijn projectie minder gemakkelijk contact met hem te zoeken.

Het is immers veel moeilijker door te dringen en je liefde te betuigen aan iemand die argwaan heeft over ’t feit of je wel van hem houdt en zich daardoor niet kwetsbaar opstelt. Op die manier kan zich allerlei trauma opstapelen. Daardoor kan iemand z’n hele leven in een negatieve spiraal zitten en geen idee hebben waarom het zo zwaar is.

Iemand kan op een emotioneel moment ook een positieve beslissing nemen en vervolgens op een diep niveau geloven dat mensen goed voor hem zijn en hem altijd zullen helpen.

Voorbeeld positieve conditionering

Er is het verhaal van een jongetje dat op de verjaardag van z’n oom was en daar een hele grote taart zag staan. Het jongetje was dol op taarten en toen ze de taart gingen aan snijden zat hij vol verwachting te kijken. Zijn tante die de taart uitdeelde, begon bij de persoon naast hem en ging juist de andere kant op. Hij wachtte en wachtte op de taart en toen hij eindelijk aan de beurt was pakte zijn tante de taart op en verdween ermee . Het jongetje was enorm geschokt, dat kon toch niet, ik krijg helemaal geen taart? Ze zijn me vergeten, dacht hij droevig. Toen kwam opeens zijn oom achter zijn rug vandaan en zei:” Wij hebben allemaal een stuk gehad en omdat jij zoveel van taart houdt, mag jij alles wat over is hebben”.

Het jongetje kreeg opnieuw een schok, maar nu van blijdschap. Hij had niet verwacht dat hij zo’n groot stuk taart zou krijgen. Wat er daarna gebeurde was dat hij steeds in situaties in zijn leven terecht kwam waarin het leek alsof hij niets zou krijgen en dan plotseling veel meer kreeg dan iemand normaal gesproken zou krijgen.

Toen hij zijn schoolexamen deed, stond zijn naam niet in de krant en hij dacht:” Oh, als ik maar slaag”. Hij werd banger en banger dat er iets mis was gegaan. Toen ging hij naar school en zijn vrienden kwamen hem tegemoet en die zeiden dat de leraar vergeten had om de uitslag door te geven. “Maar je bent niet alleen de beste van de klas of van de school, maar van de hele omgeving.” Weer kreeg hij een schok van blijdschap. Toen hij naar de universiteit wilde had hij een kostuum nodig. Hij had gevraagd of zijn vaders vriend dat voor hem wilde meenemen uit een andere stad. Hij had het op korte termijn nodig en hij was bang dat hij het niet op tijd zou krijgen. Toen kwam de vriend van zijn vader bij hen thuis en hij keek, maar kon geen kostuum ontdekken. Hij dacht wanhopig:” Oh ,hij heeft het vast vergeten. Hoe moet het nu verder. Toen werd er aangebeld en daar stond de man van de winkel waar het kostuum was gekocht met twee pakken voor hem. Hij moest toevallig in de buurt zijn.
Deze jongen ervoer op alle vlakken in zijn leven eerst een ogenschijnlijk dieptepunt, om vervolgens altijd het betere te krijgen.

Je zou dus kunnen opmerken dat we door middel van onze diepste conditioneringen daadwerkelijk ervaringen scheppen. Voor mijn gevoel heeft het sterk te maken met de intensiteit en de aard van de conditionering. Iemand die gevoelsmatig iets heel positiefs meemaakt, zal meer krachtige positieve ervaringen creëren. Vaak zijn de conditioneringen wat minder direct.

Voorbeeld negatieve conditionering

Er was een meisje dat op een emotioneel angstig moment ervoer dat haar vader niet naar haar keek. Wel keek hij naar zijn zoon en gaf hem een compliment, waarop zij besloot (geheel onwillekeurig) dat ze ook goed moest worden in datgene waar de zoon goed in was. In haar verdere leven ging ze steeds op de een of andere manier proberen beter te zijn dan mannen in haar omgeving. Zonder nou eigenlijk te weten waarom. Ze ging geneeskunde studeren net als de zoon. Toen ze een jaar of 30 was en ondertussen dokter, kwam ze er in een retraite achter dat ze eigenlijk alleen maar naar liefde en erkenning verlangde. En eigenlijk helemaal geen dokter wilde zijn.

Conclusie

Uiteindelijk is er geen afgescheiden persoon of permanent karakter. Je zou kunnen zeggen dat alle ervaringen die we in ons leven hebben, een gevoel in ons achterlaten. Al die emoties die tijdens bepaalde condities (omstandigheden) zijn ontstaan, komen afhankelijk van eerdere vergelijkbare situaties op en creëren onze perceptie van waaruit onze individuele werkelijkheid ontstaat. 
Deze geladen gedachten (emoties) die functioneren als subpersoonlijkheden reageren onbewust op de verschillende situaties in je leven. Deze subpersoonlijkheden wisselen elkaar zo snel af, dat we denken dat we een vaststaande identiteit zijn die we voortdurend bevestigen met het woord ‘ik’.

Echter als je heel bewust vanuit een verruimde blik kijkt, kun je zien dat er allerlei emoties in je opkomen die heel afwisselend zijn. Bij de ene situatie komt de vriendelijke persoonlijkheid omhoog, bij weer een andere de angstige, dan weer een blijde, en misschien een verdrietige. Er is ruimte waarin al die persoonlijkheden achter elkaar opkomen, maar die ruimte is geen persoon. Die ruimte is eenheid, vrede, bewustzijn, liefde. De emotionele lading van deze subpersoonlijkheden kan oplossen in deze ruimte door rustig aanwezig te blijven bij de pijnlijke sensatie/emotie in het lichaam, net zolang totdat deze helemaal is opgelost. Dit is bevrijding!

Jij in essentie bent ruimte, je Hoger Zelf en als er pijn is die niet is ervaren vernauwt dit het bewustzijn van het Hoger Zelf en leef je met het gevoel van een afgescheiden zelf of ego totdat je toestaat dat de ervaring zich completeert.

Het is een kunst om jezelf te leren ervaren en pijnlijke innerlijke emoties te accepteren en te transformeren. Maar je hoeft het niet alleen te doen, in deze tijd zijn er miljoenen mensen mee bezig.

Mocht ik je kunnen ondersteunen bij jouw innerlijke transformatie, neem dan contact op met mij.

Jay Uijttewaal
www.spiritueleverdieping.nl